In de sessies die ik geef over design thinking maak ik veel gebruik van de term “Design gap”. In deze post leg ik uit waar de term vandaan komt, en hoe je deze in je ontwerpproces kunt inzetten.

Karl Ulirch (2012) definieert design als: “conceiving and giving form to artefacts that solve problems”. Opvallend in deze definitie is dat design een probleem moet oplossen. Het probleem hoeft niet heel groot te zijn, het gaat om een ervaring die verbeterd kan worden. Er wordt gewerkt aan design als er gewerkt wordt aan een gap in iemands gebruikerservaring: “design is part of a human problem-solving activity beginning with a perception of a gap in a user experience, leading to a plan for a new artifact, and resulting in the production of that artifact”. Er is een design gap als de gewenste situatie voor een gebruiker niet overeenkomt met de huidige situatie.

Een design gap op papier

Bij het definieren van het design gap van je project laat je de spanning zien tussen de huidige situatie en de gewenste situatie. Het noemen van mogelijke artefacten of oplossingsrichtingen hoort niet bij het “design gap”. Het is wel duidelijk dat er een artefact (X) en een werkwijze (Y) moeten ontworpen. In het schema worden die X * Y genoemd. Als het het uiteindelijk artefact een pil is, dan is de werkwijze de manier en frequentie van inname.

Bij de start van een project is de huidige situatie en de gewenste situatie niet helder. Welk probleem moet er precies beschreven worden? Welke situaties zijn eigenlijk haalbaar? Dit probleem wordt wel de designers paradox genoemd: “We cannot think about solutions until we understand the problem & We cannot understand a problem until we think about solutions”

Gedurende het project zal het design gap steeds beter gespecifieker gemaakt kunnen worden. Uiteindelijk zal het design gap overeenkomen met de situatie waarvoor die bedoeld is.

Voorbeeld case

Een opdrachtgever wil de mogelijkheden van VR Reality verkennen binnen de zorgcontext. Er zijn ideeën om iets te doen met exposure bij straatvrees. Vaak wordt hier gewerkt met exposure: dat wil zeggen clienten worden langzaam blootgesteld aan hetgene ze bang voor zijn.

Bij de start van het project kan het design gap er als volgt uitzien:

Huidige situatie

Clienten met angstklachten hebben geen eenvoudige manier in kleine stappen “ge-exposed” te worden.

Gewenste situatie

Clienten kunnen op eigen initiatief oefenen met lastige situaties. Clienten kunnen zich eenvoudig uit lastige situaties terug trekken.

Human centered

Kies voor een human centered aanpak bij het definieren van het design gap. Het kan handig zijn om vanuit de eerste persoon te schrijven zodat je de belangen van de gebruiker helder krijgt. Voor een opdrachtgever kunnen er andere wensen zijn bij de aanpak van een traject. Het is van belang dat deze worden uitgebalanceerd met de behoeften van de gebruiker.

Meerdere design gaps

Bij een project bestaan vaak meerdere design gaps. Vaak één voor elke doelgroep die er mee gaat werken. In de voorbeeldcase zou er bijvoorbeeld ook een design gap voor een therapeut kunnen worden gedefinieerd. Deze zal waarschijnlijk gaan over de behoefte van de therapeut om zicht te krijgen op de wijze waarop de client zijn behandeling vorm geeft. Oefent de client voldoende? Waar loopt hij vast?

Methoden

Kies voor de huidige situatie en de gewenste situatie geschikte methoden om deze te bestuderen. Bij het bestuderen van de huidige situatie gaat het vaak om het observeren en het krijg van empathy voor de gebruikers.

Bij het verkrijgen van informatie over de gewenste situatie gebruik je met name methoden die informatie uit de opdrachtgever krijgen. Denk hierbij aan methoden als Why-How laddering en context laddering.

Noot

Binnen de management literatuur wordt de term gap analysis ook gebruikt. Deze term heeft geen relatie met het design gap. De methoden die daarvoor gebruikt worden, zijn niet inzetbaar voor het definieren van een design gap in human centered design.